Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog ontstond er in Europa een chaotische situatie. De autoriteiten die in de oorlogsjaren aan de macht waren vielen weg en het duurde even voordat het bestuur in verschillende landen was genormaliseerd. Op locaal niveau namen in Nederland in sommige gevallen de Binnenlandse Strijdkrachten en het gewapend verzet het bestuur tijdelijk over. Dat leidde soms ook tot situaties waarin voor eigen rechter werd gespeeld en wraakgevoelens de boventoon voerden.
De Tweeling: zusterliefde overwint uiteindelijk allesâ€
In de nieuwe Nederlandse musical De Tweeling (gepresenteerd door Stichting Theateralliantie en Cook a Dream) ondervindt de Duitse Anna Bamberg deze chaos aan den lijve als ze vlak na de oorlog naar Nederland reist voor een bezoek aan haar tweelingzuster Lotte. Beide zusters worden op 7-jarige leeftijd van elkaar gescheiden, vlak na de dood van hun vader. Anna wordt in Duitsland opgevangen door haar oom Heinrich, die haar laat bestempelen als zwakzinnig. Op die manier hoeft Anna niet naar school en kan zij meehelpen in het huishouden en op de boerderij. Lotte komt in Nederland terecht en wordt opgevoed door François en Elisabeth, verre familie van haar.
Beide zusjes groeien op in totaal verschillende werelden en dat wordt nog versterkt door de ontwikkelingen van die tijd: de opkomst van het Nazisme in Duitsland, het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, de bezetting van Nederland en de bevrijding. Anna trouwt uiteindelijk met Bernd, een aanhanger van het Nationaal-Socialisme, die zich aansluit bij de SS. Lotte trouwt met de Joodse pianist David.
Na de scheiding op hun 7e verliezen Anna en Lotte elkaar volledig uit het oog, todat Lotte er, tijdens de oorlog, achterkomt dat alle brieven die zij al die jaren geschreven heeft aan Anna, zijn achtergehouden door haar pleegouders. Zij schrijft opnieuw een brief aan Anna en het contact wordt hersteld. Anna onderneemt zelfs een reis naar Nederland om Lotte ontmoeten, maar de ontmoeting mislukt omdat David onderweg naar de ontmoeting wordt gearresteerd door de Duitsers. Na de oorlog reist Anna wederom naar Nederland maar wordt bij de grens aangehouden omdat zij de Duitse nationaliteit heeft. Ze komt terecht in een interneringskamp dat wordt geleid door de Binnenlandse Strijdkrachten. Lotte wordt hiervan op de hoogte gesteld en bezoekt Anna in het kamp.
De Tweeling is gebaseerd op het welbekende boek van Tessa de Loo dat in 1993 werd gepubliceerd en in 2002 werd verfilmd door Ben Sombogaard. Een verhaal dus waarbij iedereen wel een bepaald beeld heeft, al is het maar het beeld van de film. Geen gemakkelijke opgave dus om van dit gecompliceerde verhaal een musical te maken, maar scriptschrijvers Kees Prins en Frank Ketelaar zijn daar toch in geslaagd. Ondersteund door de muziek van Ilse DeLange en JB Meijers wordt in iets meer dan twee uur het verhaal van Anna en Lotte verteld op een manier die goed te volgen is en tot het allerlaatste moment spannend is. Want uiteindelijk is het aan Lotte om de vraag te beantwoorden of (zuster)liefde sterker is dan gevoelens van wraak.
Regisseur Ruut Weissman legt in de manier waarop het verhaal wordt verteld de focus volledig op het verhaal van Anna en Lotte. De context van de Tweede Wereldoorlog en de verschillende omgevingen waarin beide zusjes opgroeien zijn wel duidelijk aanwezig, maar door de wat afstandelijke manier waarop die omgeving wordt vormgegeven (bijvoorbeeld de kostuums en sterk ondersteunende rol van het ensemble) worden de hoofdrolspelers (Anna en Lotte, Bernd en David (en zijn broer Ruben), oom Heinrich en François en Elisabeth) vaak uit die context gehaald en wordt het verhaal veel meer een universeel verhaal over het lot, liefde, haat, wraak en vergeving.
Hanna van Vliet en Rosa da Silva spelen de rolen van de zusjes Anna en Lotte. Het levensverhaal van Anna heeft meer drama in zich en dat geeft Van Vliet de mogelijkheid om uit te pakken. Dat doet ze fantastisch. Het verhaal van Lotte is ook dramatisch, maar meer ingetogen. Da Silva laat zien dat ze deze rol uitstekend aankan en geeft daar een sterke invulling aan. De twijfels die Lotte heeft (wel of niet breken met haar pleegouders, haar man Ruben volgen in zijn wraakgevoelens of toch kiezen voor haar eigen zuster) komen goed over.
De rol van Bernd wordt prachtig gespeeld en gezongen door Niels Gooijer. De scene waarin hij in Rusland om het leven komt maakt indruk, maar ook de momenten waarop hij zijn liefde voor Anna laat zien zijn overtuigend. William Spaaij speelt de onbezorgde David en doet dat met de flair van een routinier. Mooie ondersteunende rollen ook van Dic van Duin (Oom Heinrich), Doris Baaten en Kees Boot (Elisabeth en François) en Jacob de Groot (Ruben).
Met een sterke cast en prachtige muziek van Ilse Delange en JB Meijers wordt De Tweeling een universeel verhaal waarin liefde en vergeving het wint van haat en wraak. De Tweeling is nog tot en met 31 januari 2016 te zien in het DelaMar Theater in Amsterdam. Daarna tourt de musical langs 8 grote theaters in het land, tot en met 26 juni 2016.
Scenefoto’s van Roy Beusker, met dank aan Stage Entertainment Nederland.
