Cinema Theater Amsterdam is een initiatief van Theater Amsterdam, speciaal gebouwd voor het toneelstuk ANNE. Door middel van het vertonen van documentaires en/of films en een klein programma daaromheen willen de initiatiefnemers extra aandacht geven aan de Tweede Wereldoorlog. Afgelopen dinsdag, 12 mei, vond de derde editie plaats en werd de documentaire ‘Verlies niet de moed’ vertoond, van maakster Hella de Jonge.
Verlies niet de moed: een verhaal dat verteld moet wordenâ€
In ‘Verlies niet de moed’ zien we de zoektocht van De Jonge naar haar familiegeschiedenis. Door de verhuizing van haar vader, Eli Asser (scenarioschrijver en tekstdichter), komt zij in het bezit van de nalatenschap van haar oud-tante Ro. Samen met haar ouders is haar tante de enige overlevende van de Nazi-verschrikkingen. De nalatenschap bevat foto’s en documenten waarmee De Jonge meer te weten komt over de familie van haar moeders kant. Daarnaast krijgt zij van haar vader, met wie zij tot dan toe een moeizame relatie heeft, ook materiaal over de geschiedenis van zijn familie en ziet zij de getuigenissen van haar ouders die zijn geregistreerd in het kader van het ‘Shoah Project’ van Steven Spielberg.
Aan de hand van de foto’s en documenten, de getuigenis van haar moeder en de informatie die zij via dit materiaal verkrijgt, voert zij gesprekken met haar vader en bezoeken ze samen plekken die een rol hebben gespeeld in de familiegeschiedenis en komen zo nader tot elkaar. Het zijn gesprekken die gebeurtenissen naar boven halen die tot dan toe onbesproken zijn gebleven. Eli Asser werkte in de Tweede Wereldoorlog onder andere bij de Joodsche Raad en als leerling-verpleger in de Joodse psychiatrische inrichting Het Apeldoornsche Bosch. Begin 1943, op de avond vóór alle patiënten door de bezetter werden weggevoerd, wist hij samen met zijn vriendin (later zijn vrouw en moeder van Hella de Jonge) te ontkomen en dook hij onder tot aan het eind van de oorlog.
‘Verlies niet de moed’ is daarbij meer dan het verhaal over de gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog. Het is ook het universele verhaal van wat oorlog teweegbrengt en hoe dat doorwerkt op de generaties daarna. Zeker in een tijd dat er overal in de wereld om verschillende redenen brandhaarden ontstaan en miljoenen mensen op de vlucht slaan voor en ontheemd raken door oorlogsgeweld een verhaal dat verteld moet worden. Tegelijkertijd is het ook een heel persoonlijk verhaal met een tragisch eind. De documentaire is opgedragen aan kleindochter Maggie, ook te zien in de documentaire, die vlak na het afronden van de film door een aangeboren hartafwijking is overleden. Zonder haar had De Jonge dit verhaal nooit kunnen vertellen. Vrolijk en huppelend is zij samen met haar moeder en grootmoeder aan het eind van de documentaire te zien. Het is haar generatie aan wie De Jonge dit verhaal vooral wil vertellen.
Samen met echtgenoot Freek gaf Hella de Jonge daarna nog kort commentaar op de documentaire, haar kleindochter Maggie en haar vader, de ‘overlever’. En werd er ook verband gelegd met de locatie (Theater Amsterdam) en het verhaal van Anne Frank [red. de moeder en 12-jarig zusje, Rebecca, van Eli Asser zijn kort na aankomst in Auschwitz om het leven gebracht]. Het aanwezige publiek kon vervolgens vragen stellen aan Hella de Jonge, die ook in de foyer tijd nam om met aanwezigen te praten. Tijdens de Q&A verzorgde Freek de Jonge voor de muzikale omlijsting, samen met Vincent de Lange.
Naast de documentaire heeft Hella de Jonge ook een boek geschreven met dezelfde titel, die het totstandkomingsproces van de film beschrijft. Boek en DVD zijn samen verkrijgbaar. Meer informatie hierover én meer data waarop in aanwezigheid van Hella en Freek de Jonge ‘Verlies niet de moed’ zal worden vertoond kun je vinden op www.helladejonge.nl
